လာလည္ေနၾက သူငယ္ခ်င္းေတြအတြက္ တန္ဖိုးရွိတာေလးလည္း ေပးခ်င္ ..
ကုိယ့္ဘေလာ့မွာ အသစ္ေလးလည္းတင္ျဖစ္ခ်င္တာနဲ႕ ..
ဆရာဦးဇင္လင္း ေရးသားထားျပီး .. ေခတ္ျပိဳင္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့
အာဇာနည္ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအေၾကာင္းကို ..
(၉-၉-၀၇)ရက္ေန႕မွာ က်ေရာက္လာေတာ့မယ့္ ..
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမေန႕ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ တင္ေပးလုိက္ပါတယ္။
.... .... ...
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဗိမာန္ကို ပႏၷက္ခ်ခဲ့သူ အာဇာနည္ မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ ...။
ဇင္လင္း။
ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားတို႔ မေမ့သင့္မေမ့အပ္ေသာ ႏိုင္ငံ့အာဇာနည္မ်ားအနက္ ေရွ႕ဆုံးတန္းမွပါ၀င္ေသာ ရဟန္းအာဇာနည္တပါး ရွိသည္ကို သင္သိပါရဲ႕လားဟုေမးလွ်င္ ယေန႔ေခတ္ အသက္ (၃၀) ေအာက္ လူငယ္အေတာ္မ်ားမ်ား အေျဖေပးႏုိင္ေကာင္းမွ ေပးႏိုင္ေပလိမ့္မည္။
ဤသို႔ဆိုရသည္မွာ ထိုရဟန္းအာဇာနည္ႀကီး ေပၚထြန္းခဲ့သည္မွာ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္ကျဖစ္၍ ယေန႔ေခတ္ လူငယ္တို႔ႏွင့္ အတန္ပင္စိမ္းေန၍ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ႏွစ္ကာလအားျဖင့္ တြက္စစ္လွ်င္လည္း ဆရာေတာ္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့သည္မွာ ဤစက္တင္ဘာ (၉) ရက္တြင္ (၆၈) ႏွစ္ ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ေပၿပီ။ ထိုရဟန္းအာဇာနည္ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာေရးသားခ်က္မ်ားမွာ အာဏာရွင္အဆက္ဆက္အား စိန္ေခၚလွ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ အာဏာသိမ္း စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္က ထိုရဟန္းအာဇာနည္၏ ဘြဲ႔နာမကို သမိုင္းစာမ်က္ႏွာေပၚမွ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဖယ္ရွားထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္သည္ ေခတ္လူငယ္တို႔မ်က္ေျချပတ္သြားရသည့္ အဓိကအခ်က္ ျဖစ္ေပသည္။
သို႔ေသာ္ သမိုင္းကို စိတ္၀င္စား၍ စာဖတ္ေလ့ရွိေသာ လူငယ္မ်ားအဖို႔မူ ထိုဆရာေတာ္၏ ဘြဲ႔နာမကို မွတ္မိႏိုင္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ “ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဆရာေတာ္ကို မွတ္မိၾကမည္ထင္ပါသည္။ ထိုအာဇာနည္အရွင္မွာ “ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ” ျဖစ္သည္။ ဆန္ေရစပါးႏွင့္ သယံဇာတမ်ဳိးစုံေပါႂကြယ္လွေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ စား၀တ္ေနေရး ခက္ခဲက်ပ္တည္းကာဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနၾကရျခင္းသည္ “အစိုးရ ညံ့ဖ်င္းလြန္း၍ ျဖစ္သည္” ဟု ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၃) ရက္ေန႔ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ဆုကလပ္ရြာ တရားပြဲ၌ “ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ” က ေဟာေျပာခဲ့သျဖင့္ ၿဗိတိသွ်စစ္ပုလိပ္တို႔၏ ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ် ခံခဲ့ရသည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းတြင္ “ဆရာေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရေသာ ပထမဦးဆုံး ရဟန္းအာဇာနည္ျဖစ္သည္၊ “ကရက္ေဒါက္” (Sir Reginlad Henry Craddock) သည္ ထိုစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယဘုရင္ခံျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္၏ ငယ္နာမည္မွာ “ေပၚထြန္းေအာင္” ျဖစ္သည္။ အဘ ဦးျမႏွင့္ အမိ ေဒၚေအာင္ေက်ာ္သူ တို႔မွ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ႐ူပ ရပ္ကြက္၌ (၁၈၇၉ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၄) တြင္ဖြားျမင္သည္။ အသက္ (၁၅) ႏွစ္ အရြယ္တြင္ ကာလကတၱားမွ တကၱသိုလ္၀င္ခြင့္ ဆယ္တန္းေအာင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ ေရစႀကိဳ စာသင္တိုက္၌ ဗုဒၶဘာသာ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားသင္ယူသည္။ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ရဟန္း၀တ္ျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ သို႔ႂကြေရာက္၍ ကာလကတၱားရွိ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားေကာလိပ္၌ ပါဠိ၊ သကၠဋ၊ ဘဂၤါလီ၊ မာဂရီ၊ ေရွးေဟာင္း ဟိႏၵဴစာေပမ်ားသင္ယူခဲ့သည္။ ထိုေက်ာင္း၌ပင္ ပါဠိ ပါေမာကၡအျဖစ္လည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသးသည္။
၁၉၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ တဆင့္ ျပင္သစ္၊ အဂၤလန္၊ ဂ်ာမနီတို႔သို႔ခရီးလွည့္၍ ႏိုင္ငံတကာအေရး အရာမ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့သည္။ ဥေရာပ၌ ရွိေနစဥ္ ၁၉၀၅ ခုႏွစ္ ႐ုရွ-ဂ်ပန္စစ္ျဖစ္ရာ ဂ်ပန္က အႏိုင္ရသည့္ သတင္းကို ၾကားသိရ၍ အလွ်င္အျမန္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေသာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံအေၾကာင္းကို ေလ့လာလိုစိတ္ ျဖစ္လာသည္။ သို႔ျဖင့္ ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ကာ တိုက်ဳိ ဗုဒၶဘာသာ တကၠသိုလ္တြင္ ပါဠိႏွင့္ သကၠဋဘာသာဆိုင္ရာ ပါေမာကၡအျဖစ္ (၄) ႏွစ္နီးပါး သင္ၾကားျပသခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အျပန္ခရီးတြင္ ကိုရီးယား၊ မန္ခ်ဴးရီးယား၊ တ႐ုတ္၊ ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္ေလ့လာခဲ့သည္။
၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ေရာက္ေသာအခါ သူရိယသတင္းစာတြင္ ႏိုင္ငံတကာ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အေျခအေန အေထြေထြကို ႏိုင္ငံသားမ်ား ပညာဗဟုသုတရေစရန္ ေရးသားတင္ျပခဲ့သည္။ “၀ိုင္အမ္ဘီေအ” ကို စတင္ထူေထာင္ခဲ့ၾကေသာ ဦးဘေဘ၊ ဦးေမာင္ႀကီး၊ ဦးဘရင္တို႔ႏွင့္၄င္း၊ သူရိယသတင္းစာ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည့္ ဦးဘကေလး၊ ဦးလွေဖ အစရွိေသာ ထိုေခတ္ လူငယ္ လူလတ္မ်ားႏွင့္၄င္း၊ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္သင့္ၾကေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ႏိုင္ငံေရးအျမင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရးသို႔ ဦးတည္သည္။ လြတ္လပ္ေရး မရႏိုင္ေသးမီစပ္ၾကား ‘ဟုမၼ႐ူး’ေခၚ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ကိုယ့္အမ်ိဳးသားတို႔ ကိုယ္တိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေရးႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ၾကဖို႔လည္း ေရးသားေဟာေျပာသည္။ ေခတ္ပညာတတ္လူငယ္ လူလတ္မ်ားကိုလည္း ဟုမၼ႐ူးသေဘာတရားစိတ္ဓာတ္မ်ားကို နား၀င္ေအာင္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုသည္။ အထူး သျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ရွိစဥ္က အိႏၵိယ-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရး ရရွိရန္ကိစၥမ်ားကို ကြန္ဂရက္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္မွာလည္း ျမန္မာေဒသခြဲ ကြန္ဂရက္ပါတီ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္သည္။
၁၉၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ပါဠိႏွင့္ သကၠဋဘာသာ ပါေမာကၡအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးရာကိစၥမ်ားကို ဂ်ပန္ေရာက္ တ႐ုတ္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔လည္း သြားေရာက္ခဲ့၍ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဆြန္ယက္ဆင္ႏွင့္လည္းေတြ႔ဆုံသိကၽြမ္းခဲ့သည္။ ေဒါက္တာ ဆြန္ယက္ဆင္ႏွင့္ အာရွေဒသ လြတ္လပ္ေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးခြင့္ရရွိခဲ့သည္။ ပထမ ကမၻာစစ္ၿပီးကာနီးတြင္ ဆရာေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ျပန္ႂကြလာသည္။ ထိုအခ်ိန္မွ စတင္၍ ျမန္မာလူထု နားမ်က္စိပြင့္ေစရန္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရရွိခဲ့ေသာ အသိပညာ ဗဟုသုတမ်ားႏွင့္ ယွဥ္တြဲ၍ႏိုင္ငံေရး တရားမ်ားေဟာေျပာခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားမွာ စကားလုံးေျပာင္ေျပာင္ ထိထိမိမိရွိလွသျဖင့္ တရားပြဲတိုင္း တိုးမေပါက္ ေအာင္ စည္ကားသည္ဟု သိမီွသူမ်ား မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကသည္။ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာခ်က္ တရပ္မွာ ဤသို႔ျဖစ္သည္။
“ျမန္မာတိုင္းသူျပည္သားတို႔ဟာ က်ဳိးႏြံတယ္ဆိုတဲ့ ေအာက္တန္းက်စိတ္မ်ားကို ဖယ္ရွားပစ္ၾကရမယ္။ ျမန္မာတိုင္းသူျပည္သားတို႔ဟာ စြမ္းရည္သတၱိရွိေၾကာင္း၊ ပညာရွိေၾကာင္းနဲ႔ မဟုတ္မခံ စိတ္ဓာတ္ကို ျပရမယ္။ ဒီလိုျပႏိုင္ရင္ က်ဳပ္တို႔ကို ဘယ္သူကမွ ေစာ္ကားရဲ ဖိႏွိပ္ရဲမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဘယ္လိုအင္အား ႀကီးၿပီး ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ တိုင္းရင္းသားအေပါင္း စည္းလုံးညီညာစြာနဲ႔ တြန္းလွန္ ႏိုင္ၾကရင္ တာရွည္ခံႏိုင္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး၊ ကိုယ့္ရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ေစခ်င္ရင္ ေနာက္မတြန္႔ၾကနဲ႔။
ေၾကာက္အားမပိုၾကနဲ႔၊ ဒုကၡကို ပဓာနမထားၾကနဲ႔၊ ဟုမၼ႐ူးတို႔ လြတ္လပ္ေရးတို႔ဆိုတာ က်ဳပ္တို႔ရထိုက္တဲ့ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ႀကီးမ်ားျဖစ္တယ္။ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ၀ါဒသမားေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ေႏွာင့္ယွက္ ေႏွာင့္ယွက္ တကယ္ရေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ သေဘာမွန္ဟာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ လက္ထဲမွာသာ ရွိတယ္။´
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအား ေရွးေဟာင္းအေတြးအေခၚအယူအဆတို႔ကို ပယ္လွန္သူ၊ ၀ံသာႏုစိတ္ဓာတ္ တက္ႂကြေအာင္လႈံ႔ေဆာ္သူအျဖစ္ ထိုေခတ္လူထုကလက္ခံထားခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၀ံသာႏု အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈစတင္ေဖၚေဆာင္ခဲ့သည့္ ‘ဂ်ီစီဘီေအအသင္းႀကီး’ ၏ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ေအာင္ျမင္ေစရန္အတြက္လည္း ဆရာေတာ္က မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ “ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဆရာေတာ္နာမည္သတင္း ပိုမိုေပၚလြင္ ထင္ရွားလာသည္။ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာမႈမ်ားေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈလည္း ပိုမိုအရွိန္ရလာသည္။ လူထုအမ်ား ႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားလာလွ်က္ ၀ံသာႏု အသင္းမ်ားလည္း တိုးတက္မ်ားျပား လာသည္။
သူရိယသတင္းစာကလည္း ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာမိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားကို ေထာက္ခံေရးသားခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၏ အေတြးအျမင္သစ္ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုလည္း သူရိယသတင္းစာက တခန္းတနားေဖၚျပခဲ့သည္။ သူရိယသတင္းစာတိုက္ကို ဆရာေတာ္၏ ဌာနခ်ဳပ္ဟုပင္ ထိုေခတ္က သတ္မွတ္ၾကသည္။ ဗုဒၶသာသနာ စည္ပင္တိုးတက္ေစရန္ ဦးစြာပထမ ကၽြန္ဘ၀က လြတ္ေအာင္လုပ္ရမည္ဟု ဆရာေတာ္က ေဟာေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာအက်ိဳးအတြက္ ‘သံဃသမဂၢီမ်ား’ ထူေထာင္ဖြဲ႔စည္း၍ လြြတ္လပ္ေရး ရေအာင္ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ဟု ဦးဥတၱမကမိန္႔ၾကားသျဖင့္ ႏိုင္ငံအႏွံ႔တြင္ သံဃသမဂၢီမ်ားေပၚထြန္းလာကာ၊ ႏိုင္ငံေရးတရားေဟာေျပာသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားတိုးပြားလာခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ေဟာေျပာခ်က္တခု၌ “ဒီတိုင္းျပည္ သူတပါးလက္ေအာက္ခံ ကၽြန္ႏိုင္ငံျဖစ္ေနရင္ ဒီတိုင္းျပည္က လူမ်ိဳးဟာလည္း ကၽြန္လူမ်ိဳး၊ ဒီလူမ်ိဳးကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာဟာလည္း ကၽြန္ဘာသာ ကၽြန္သာသနာ ျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ဘာသာ ကၽြန္သာသနာအျဖစ္က လြတ္ေအာင္ သံဃာေတာ္မ်ား ေက်ာင္းတြင္ က်ိန္းအိပ္မေနၾကဘဲ သံဃသမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔ၿပီး ဒီတိုင္းျပည္ ဒီလူမ်ဳိး လြတ္လပ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ၾကတယ္” စသည္ျဖင့္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဟာေျပာခဲ့သည္။
ဤသို႔ ဆရာေတာ္၏ ၀ါယမစိုက္ထုတ္မႈေၾကာင့္ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ (၁) ရက္ (၂) ရက္တြင္ သံဃသမဂၢီအဖြဲ႔ ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအစည္းအေ၀းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား ဂ်ီစီဘီေအအသင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအ၀င္ ရဟန္းရွင္လူ ပရိသတ္ငါးရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ဆုကလပ္ရြာတရားပြဲအၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအား ႏိုင္ငံေရး လုပ္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ေပးလိုက္ေသာအခါ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူအမ်ား မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ၾကရသည္။ ဆရာေတာ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ‘ဂ်ီစီဘီေအ’ အသင္းႀကီးကို လူထုကပိုမိုေထာက္ခံ အားေပးလာခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္သည္ ပထမအႀကိမ္ေထာင္က်ရာမွ ျပန္လြတ္လာၿပီးေနာက္ တျပည္လုံးလွည့္လည္၍ ႏိုင္ငံေရးတရားမ်ား ေဟာၾကားခဲ့ျပန္သည္။ “အဂၤလိပ္ပစၥည္းကို သပိတ္ေမွာက္ၾက” “အဂၤလိပ္ဆိုင္ေတြကို သပိတ္ေမွာက္ၾက” “တိုင္းရင္းျဖစ္ ပစၥည္းကို၀ယ္ယူအားေပးၾက” “တိုင္းရင္းသားဆိုင္ေတြမွာ ၀ယ္ယူ အားေပးၾက” “ဒို႔လူမ်ိဳးေတြ ညီၫြတ္မွ လြတ္လပ္ခ်မ္းသာမယ္” “ဟုမၼ႐ူး ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရေအာင္ ေတာင္းဆိုႀကိဳးပမ္းၾက” “ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) စေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ေၾကာင့္ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္ က်ဳံးႀကီးလမ္း နန္းေတာ္႐ုပ္ရွင္႐ုံတရားပြဲအၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္ အဖမ္းခံရျပန္ သည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရကို အၾကည္ညိဳပ်က္ေစေအာင္ ေဟာေျပာေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားသည္ဆိုကာ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၃) ႏွစ္ အျပစ္ေပးခံရသည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို ျပန္လွန္ေလ့လာသည့္ အခါတိုင္း ၀ိုင္အမ္ဘီေအ ေခၚ ဗုဒၶဘာသာကလ်ာဏယု၀ အသင္း၊ ေနာင္ ဂ်ီစီဘီေအ ေခၚ ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားကို ခ်န္လွပ္ထား၍ မရႏုိင္ေပ။ ထု ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီး တိုးတက္က်ယ္ျပန္႔လာေအာင္ အေထာက္အကူျပဳေပးခဲ့ရာတြင္လည္း သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ သံဃာ့သမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈမ်ားမွာ အဓိကေနရာမွပါ၀င္ေပသည္။ ထိုသို႔သံဃာေတာ္မ်ား တိုင္းက်ိဳးျပည္က်ိဳးေဆာင္ရာ၌ ေရွ႕တန္းမွ တက္တက္ႂကြႂကြပါလာေအာင္ အဦးဆုံး ေဟာေျပာခဲ့ေသာ ဆရာေတာ္ကား ဦးဥတၱမပင္ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶ၏ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားကိုသာ သင္အံေလ့လာ လွ်က္ တရားဘာ၀နာပြားမ်ားေနၾကကုန္ေသာ သံဃာေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႔အႀကဳံမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို လက္ဦးတြင္ နားမ၀င္ႏိုင္ခဲ့ၾကေပ။ ေနာင္ႏွစ္အတန္ငယ္ၾကာေသာအခါ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ႏိုင္ငံေရးတရားမ်ားမွာ စကားေ၀ါဟာရအရ မာေၾကာေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ အႏွစ္သာရအရ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာအတြက္ အမွန္ပင္အက်ိဳးျပဳ ၾကာင္း သိျမင္လာၾက၍ ၀န္းရံေထာက္ခံလာၾကသည္။
ထိုစဥ္က ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမႏွင့္ သူရိယသတင္းစာတို႔သည္ ၀ိုင္အမ္ဘီေအအသင္းကို ျပည္သူတရပ္လုံး ေထာက္ခံအားေပးလာေအာင္ စိုက္လိုက္မတ္တတ္လႈံ႔ေဆာ္ေရးသာခဲ့သျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား တက္ႂကြလာခဲ့သည္။ ဦးဥတၱမ၏ ႐ိုးသားမႈ၊ ကိုယ္က်ိဳးမငဲ့မႈ၊ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူထုအက်ိဳးကိုသာ ေရွး႐ႈမႈ တို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ကို စံထားကာ သံဃာအမ်ား ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္လာၾကသည္။ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ ကြန္ဖရင့္မ်ားတြင္ သံဃာေတာ္မ်ားပါ၀င္ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာ လာၾကသည္။ သံဃာ့သမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းကာ ႏိုင္င့ံအေရးအရာမ်ား၌႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္။
အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယဘုရင္ခံ ကရက္ေဒါက္၏ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ဆန္႔က်င္ကာ ၀ိုင္အမ္ဘီေအကို ေထာက္ခံလွ်က္ ဟုမၼ႐ူးေတာင္းဆိုေဟာေျပာ ခဲ့သည္။ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္တြင္ အမတ္ (၁၀၃) ေနရာ ရာထားေသာ္လည္း (၇၉)ဦးသာ ေရြးေကာက္ ခံ ျဖစ္သည္။ က်န္သူတို႔မွာ ဘုရင္ခံခန္႔ ဗ်ဴ႐ိုကရက္မ်ားျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို႔ တြဲဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။ ဥပေဒျပဳေကာင္စီတြင္ အဆိုတခုတင္ရာ၌ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္တို႔ မဲအမ်ားစုရ၍ ႏိုင္ေသာ္လည္း ဘုရင္ခံ သေဘာမတူလွ်င္ (ဗီတို) ျဖင့္ ပယ္ခ်ခံရတတ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၂၂ ဇူလိုင္ (၁၅) (၁၆) ဂ်ဴဗလီေဟာအစည္းအေ၀းတြင္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမက “ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သျဖင့္ ျပည္သူကို မတိုင္ပင္ဘဲ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို႔က စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္ျဖစ္သည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ (၇၉) ဦးသည္ အာဏာပါ၀ါ မရွိေသာ ႐ုပ္ျပလွည့္စားမႈသာျဖစ္သည္။ ျပည္သူကသေဘာတူ၍ ဆာင္ရြက္ေလဟန္ ပရိယာယ္ ေဆာင္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒိုင္အာခီေရြးပြဲမ၀င္သင့္။ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ၌ မပါသင့္။ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ၀င္၍ ပူးသတ္ေရး လုပ္ရန္မျဖစ္ႏိုင္။ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို၏ ၾသဇာကိုမလြန္ဆန္ႏိုင္” စသည္ျဖင့္ ဆရာေတာ္က ရွင္းျပခဲ့သည္။ မွတ္သားအားတက္ဖြယ္ ဆရာေတာ္၏ မိန္႔ခြန္းမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္တခုမွာ ဤသို႔ျဖစ္သည္။
“ဟုမၼ႐ူးအတြက္ ႀကိဳးစားၾကရာမွာ ေၾကာက္လန္႔စိတ္ေတြ မထားၾကနဲ႔၊ ေၾကာက္ေမြးပါရင္ ဇာဂနာနဲ႔ ႏုတ္ပစ္ၾကရမယ္။ ခိုးရမွာ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ ၀င္ရမွာသာ ေၾကာက္၊ ေက်းလက္က ဒကာေတြ သူႀကီးကို မေၾကာက္ၾကနဲ႔၊ သူႀကီးတင္မက ၿမိဳ႕အုပ္၀န္ေထာက္လည္း ေၾကာက္ဖို႔မလိုဘူး။ သူတို႔ထက္ ႀကီးတဲ့ ဘုရင္ခံ ဆိုတာလည္း ေၾကာက္စရာမရွိပါဘူး။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ကိုယ့္လူမ်ိဳး အုပ္ခ်ဳပ္ရေအာင္ ဘုရင္ခံနဲ႔ဗ်ဴ႐ုိကရက္ ေတြကို ႏွင္ထုတ္ၾကရမယ္။ ကရက္ေဒါက္ ထြက္သြားလို႔ ဥတၱမက ဂ်ဴဗလီမွ ထပ္ၿပီး အမိန္႔ေပးေနတယ္။”
ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမႏွင့္ ဂ်ီစီဘီေအေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဟုမၼ႐ူးကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးရန္၊ သႆေမဓ လူခြန္ ဖ်က္သိမ္းေပးရန္၊ လယ္ယာေျမ အခြန္အေကာက္မ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္၊ အဓိကထား၍ ေဟာေျပာ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရက ၁၉၃၀ ဆရာစံသူပုန္ ျဖစ္ေပၚရျခင္း ကိစၥကို ျပန္လွန္သုံးသပ္ရာ၌ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းရင္းတခ်က္အျဖစ္ ထည့္သြင္းထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကိုယ္က်ဳိးမငဲ့ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးခံကာ ဆရာေတာ္သည္ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္အစိုးရအား ႏွလုံးရည္တိုက္ပြဲ ဆင္ခဲ့သည္။ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ဟန္႔တားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးအၾကားမွ မိမိႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔အား ႏိုင္ငံေရးအသိအျမင္ က်ယ္ျပန္႔တိုးတက္ လာေစရန္ ေထာင္တန္းအက်ခံကာ ေဟာေျပာခဲ့သည့္ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ျမန္မာတို႔အား အေစာဆုံး ႏိုင္ငံေရးမ်က္စိဖြင့္ေပးခဲ့သူတို႔အနက္ ေရွ႕ဆုံးတန္းမွ ပါ၀င္ခဲ့ေပသည္။ ‘ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ’ သည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး စတင္သည့္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၉) ရက္ေန႔ သက္ေတာ္ (၆၀) ျပည့္ခ်ိန္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘာသာျပန္စာေပအသင္းမွထုတ္ေ၀ေသာ “ႏွစ္ငါးဆယ္ ကမၻာ့ေရးရာစာအုပ္”တြင္ “ဆရာေတာ္၏ ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႔သည္ ‘အိပ္ေသာေယာက်ၤား ႏိုးေသာလားသို႔’ လြတ္လပ္ေရးလမ္းစကို ျမင္ၾကရ၏။ ဆရာေတာ္ကား ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သူ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သားတို႔ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ အပိုင္ရႈ ခံစား စံစားေနရေသာ လြတ္လပ္ေရးဗိမာန္ႀကီးကို အစဦးစြာ ပႏၷက္ခ်ခဲ့ေသာ အာဇာနည္မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေပတည္း။”ဟု ေဖၚျပခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍လည္း ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ သမိုင္းႏွင့္ အာဇာနည္ဂုဏ္ပုဒ္တို႔ကို စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္က မပ်က္ ပ်က္ေအာင္ ဖ်က္ေနၾကေသာ္လည္း ပယ္ဖ်က္၍မရဘဲ ရွိေနျခင္းျဖစ္ေပသည္။
က်မ္းကိုးစာရင္း။
(၁) ၀ံသာႏုအေရးေတာ္ပုံသမိုင္း (၁၉၀၆ - ၁၉၃၆)၊ သခင္ဘေမာင္၊ တသက္တာစာေပ၊ ၁၉၇၅ ဇႏၷ၀ါရီ။
(၂) ဂ်ဴဗလီေဟာျမင္ကြင္း၊ တိုက္စိုး၊ ခ်င္းတြင္းစာေပ၊ ၁၉၇၈ ၾသဂုတ္လ။
(၃) ျမန္မာႏိုင္ငံအလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္း၊ သခင္လြင္၊ ပုဂံစာအုပ္တိုက္၊ ၁၉၆၈ ေမလ။
(၄) ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာ့သမိုင္းအဘိဓာန္၊ ျမဟန္၊ မိုးမင္းစာေပ၊ ၁၉၈၁။
No comments:
Post a Comment
အေတြးအျမင္ေလးေတြ ေ၀မွ်သြားႏုိင္ပါတယ္...