Sunday, September 16, 2007

ပတၱနိကၠဳဇၨနကံ အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ။

အီးေမးလ္တခုကေနရထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးပါ။
က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ေတာင္ ဒီစာဖတ္ျပီးမွ ဘုန္းၾကီးေတြ သပိတ္ေမွာက္ရတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို နားလည္သြားပါတယ္။
အလည္လာၾကတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြအတြက္လည္း ဗဟုသုတတုိးေစခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႕ပါ ..။
ေဖာ္ျပမယ့္အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ...
“ပတၱနိကၠဳဇၨနကံ အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ” ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
... ... ... ... ... ...
အက်ယ္သို႕ ...


“ပတၱနိကၠဳဇၨနကံ” အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ။

“စက္တင္ဘာလ (၁၇) ရက္ေန႕ ေနာက္ဆံုးထားျပီး ပခုကၠဴျမိဳ႕က မတရားဖမ္းဆီး၊ ညွင္းပမ္းႏိွပ္စက္ခံၾကရတဲ့ ကိုယ္ေတာ္ေလးေတြ ေက်နပ္သည္ထိ ေတာင္းပန္ရမယ္။

ဒီလုိမွမဟုတ္ရင္ သံဃာေတာ္ေတြက စစ္အစိုးရနဲ႕အေပါင္းပါေတြကို သပိတ္ေမွာက္ၾကမွာတဲ့” ဆိုတဲ့ သတင္းဟာ ျပည္တြင္းေရာ၊ ျပည္ပမွာပါ ဟုိးေလးတေက်ာ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ သပိတ္ေမွာက္တာနဲ႕ စပ္လ်ဥ္းလုိ႕ သိခ်င္သူေတြလဲ ကမၻာအႏွံ႕-ဟုဆုိလွ်င္ မွားမယ္ မထင္ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ သံဃာေတာ္ေတြ သပိတ္ေမွာက္တဲ့ ပါဠိလို “ပတၱနိကၠဳဇၨန” အေၾကာင္းကို အၾကမ္းဖ်ဥ္း တင္ျပလိုပါတယ္။

သပိတ္ေမွာက္ႏုိင္ျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ား။

တကယ္ေတာ့ သံဃာေတာ္ေတြ သပိတ္ေမွာက္ပံုဟာ အလြန္ရိုးရွင္းပါတယ္။ သပိတ္ေမွာက္ႏုိင္ျခင္း အေၾကာင္းရင္း (၈) ခ်က္ရွိပါတယ္။

(၁) ဗုဒၶႆ အ၀ဏၰံ ဘာသတိ။ ဘုရားရွင္ကို ေစာ္ကားျခင္း။

(၂) ဓမၼႆ အ၀ဏၰံ ဘာသတိ။ တရားကို ေစာ္ကားျခင္း။

(၃) သံဃႆ အ၀ဏၰံ ဘာသတိ။ သံဃာေတာ္ကို ေစာ္ကားျခင္း။

(၄) ဘိကၡဴနံ အလာဘာယ ပရိသကၠတိ။ ရဟန္းေတာ္ေတြ လာဘ္လာဘ မရေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း။

(၅) ဘိကၡဴနံ အ၀ါသာယ ပရိသကၠတိ။ ရဟန္းေတာ္ေတြ ေနရာထုိင္ခင္း မရေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း။

(၆) ဘိကၡဴနံ အနတၳာယ ပရိသကၠတိ။ ရဟန္းေတာ္ေတြ အကိ်ဳးယုတ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း။

(၇) ဘိကၡဴနံ အေကၠာသတိ ပရိဘာသတိ။ ရဟန္းေတာ္ေတြကို ဆဲေရးျခင္း ၾကိမ္းေမာင္းျခင္း။

(၈) ဘိကၡဴနံ ဘိကၡဴဟိ ေဘေဒတိ။ ရဟန္းေတာ္အခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္းကဲြျပားေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း - တုိ႕ပါပဲ။

ဒီ (၈) ခ်က္အနက္ တခ်က္ခ်က္နဲ႕ ညိစြန္းရင္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္ကိုမဆို သံဃာေတာ္ေတြအေနနဲ႕ သပိတ္ေမွာက္ပိုင္ခြင့္ (“ပတၱနိကၠဳဇၨန” ကံေဆာင္ခြင့္) ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ သပိတ္ေမွာက္ႏုိင္ျခင္းအေၾကာင္းရင္းေတြပါပဲ။

သပိတ္ေမွာက္တာ ဘယ္ေခတ္က စခ့ဲပါသလဲ။

အမွန္မွာ အခုေခတ္မွ အဆန္းထြင္ျပီး လုပ္တ့ဲကိစၥမဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶလက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တာပါ။ လိစၦ၀ီမင္းတပါးဟာ အရွင္ဒဗၺကို သူ႕ဇနီးနဲ႕ ေဖာက္ျပန္တယ္ - လုိ႕ မဟုတ္တမ္းတရား စြတ္စြဲပါတယ္။ ထုိအေၾကာင္း ဗုဒၶသိေတာ္မူတဲ့အခါ အရွင္ဒဗၺကို သံဃာအလယ္မွာ စစ္ေဆးပါတယ္။ မဟုတ္ေၾကာင္းထင္ရွားတဲ့အခါ အဲဒီစြတ္စဲြသူကို သပိတ္ေမွာက္ခြင့္ ဗုဒၶက ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ျပန္လည္ေတာင္းပန္တဲ့အခါ သပိတ္ျပန္လွန္ေပးခဲ့ပါတယ္။

၄င္းအျပင္ ဗမာရာဇ၀င္မွာ “ခံုေတာ္ ေမာင္က်ဘမ္း” ဆိုလွ်င္ မၾကားဘူးသူ ရွားပါလိမ့္မယ္။ စကားတတ္၊ စကားကပ္တဲ့ေနရာ တကယ့္ဆရာၾကီးပါပဲ။ သူ႕အလုပ္က ေရွ႕ေန။ သူ႕ေခတ္သူ႕ခါက သူနဲ႕ တရားခြင္မွာ ရင္ဆုိင္ရသူေတြဟာ အရံႈးနဲ႕သာ ၾကံဳရလုိ႕ “ခံုေတာ္ ေမာင္က်ဘမ္း” ဆိုတဲ့ နာမည္ရထားသူပါ။ တေန႕ သူဟာ ရံုးေတာ္ကုိအလာ မေထရ္တပါးနဲ႕ဆံုေတာ့ “ကိုယ္ေတာ္ ဘယ္က ၾကြလာသလဲ” လို႕ အထက္စီးေလသံနဲ႕ ေမးေလွ်ာက္ေတာ့ “ဆြမ္းခံလာတာပါ ဒကာၾကီး”လုိ႕ ေျဖတဲ့အခါ “ကိုယ္ေတာ္လို ထင္ရွားတဲ့သူက ဆြမ္းခံၾကြစရာ မလိုပါဘူး။ ဘယ္အိမ္သြားျပီး ဆြမ္းခံခံ ရပါတယ္။ အိမ္ရွင္မကို ပါးေတာင္ခ်ခဲ့လို႕ ရေသးတယ္” လို႕ ျပန္ေလွ်ာက္ေတာ့ “ဒီတခါေတာ့ ဒီဒကာကုိ ဆံုးမဖို႕ အခိ်န္တန္ျပီ” လုိ႕ေတြးျပီး ခံုေတာ္ ေမာင္က်ဘမ္းရဲ႕ အိမ္သို႕ ၾကြသြားပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ မေထရ္ျမတ္က အဲဒီလုိ ေတြးရသလဲဆိုရင္ တခါမွာ သံဃာေတာ္ေတြ ေရတြက္တဲ့အခါ ေမာင္က်ဘမ္းက “တေယာက္ ႏွစ္ေယာက္” စသည္ျဖင့္ ေရတြက္တာကို “တပါး၊ ႏွစ္ပါး” လုိ႕ သံုးသင့္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႕သံဃာေတာ္ေတြက မိန္႕ေတာ့ “အရိယာေတြေတာင္ မဂၢဌာန္ရွစ္ေယာက္၊ ဖလဌာန္ရွစ္ေယာက္လို႕ စာေပက်မ္းဂန္ေတြမွာ သံုးေသးတာ ကိုယ္ေတာ္တို႕ကို ဘာမို႕လို႕ တပါး၊ ႏွစ္ပါးစသည္ျဖင့္ သံုးရမွာလဲ” လို႕ မေခ်မငံ သံဃာ့အလယ္မွာ ေျပာဖူးတဲ့အခ်က္ကို ျပန္ျပီးျမင္ေယာင္လို႕ ျဖစ္ပါတယ္။

အိမ္ေရာက္တဲ့အခါ ေမာင္က်ဘမ္းကေတာ္က “အရွင္ဘုရား ကိစၥအထူးရွိလုိ႕လားဘုရား” လုိ႕ ေလွ်ာက္ေတာ့ “ေအး … ဆြမ္းခံလာတာ” မိန္႕ေတာ့ ေမာင္က်ဘမ္းကေတာ္လည္း ဆြမ္းဘာညာေလာင္းလွဴျပီး ဦးခ်၊ အရွင္ျမတ္ျပန္ၾကြခါနီးမွာ လက္အုပ္ခ်ီျပီး ရပ္ေနရွာတဲ့ ေမာင္က်ဘမ္းကေတာ္ရဲ႕ပါးကို “ျဖန္း” ကနဲခ်ကာ ျပန္ၾကြလာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအရွင္ျမတ္ရဲ႕ဘဲြ႕ကေတာ့ အရွင္ဥတၱမတဲ့။ အရွင္ဥတၱမ-က ေမာင္က်ဘမ္းကေတာ္ကို ပါးရိုက္တဲ့သတင္းဟာ ဟုိးေလးတေက်ာ္ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေမာင္က်ဘမ္းလဲ အေတာ္ေဒါသထြက္သြားသတဲ့။ ေနာက္ဆံုး ရွင္ဥတၱမ-ကို သူ႕ဇနီးအားေစာ္ကားတဲ့အမႈနဲ႕ ရံုးေတာ္ကို တိုင္ပါတယ္။ အရွင္ဥတၱမကို ရံုးေတာ္က ဆင့္ေခၚျပီး အမႈစစ္ပါတယ္။ တရားလုိရဲ႕ေရွ႕ေနက ေမာင္က်ဘမ္းပါပဲ။ သူ႕အမႈကို ရံုးေတာ္မွာ ဦးတုိက္ေလွ်ာက္ေတာ့ အရွင္ဥတၱမ-က ေမာင္က်ဘမ္းစကားကို ကိုးကားျပီး “ကိုယ္ေတာ္လို ထင္ရွားတဲ့သူက ဆြမ္းခံၾကြစရာမလိုပါဘူး။ ဘယ္အိမ္သြားျပီး ဆြမ္းခံခံရပါတယ္။ အိမ္ရွင္မကို ပါးေတာင္ ခ်ခဲ့လို႕ ရေသးတယ္” လို႕ ေျပာတဲ့အတြက္ ေမာင္က်ဘမ္းစကားအတုိင္း ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း” ခုခံေခ်ပတဲ့အတြက္ ေမာင္က်ဘမ္းခမ်ာ အပဲြပဲြႏႊဲခဲ့သမွ် အရႈံးနဲ႕ ရင္ဆိုင္သြားရပါသတဲ့။

ေမာင္က်ဘမ္းရဲ႕စဲြခ်က္ဟာ သံဃာကိုေစာ္ကားျခင္းျဖစ္လို႕ သံဃာထုက မေက်နပ္သျဖင့္ ေမာင္က်ဘမ္း မိသားစု၊ အသိုင္းအ၀ုိင္းကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္းပန္ေတာ့ သပိတ္ျပန္လွန္လုိက္တာပါပဲ။ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီး ကိုယ္ေတာ္ေလး အရွင္ဥတၱမလည္း “ရွင္ဥတၱမေက်ာ္”ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႕ ယေန႕တုိင္ ထင္ရွားေနဆဲပါပဲ။

ေနာက္ထပ္ အထင္ရွားဆံုး အနီးဆံုး အေထာက္အထားကေတာ့ ၁၉၉၀၊ မတ္လ၊ ရွစ္ေလးလံုး ႏွစ္ပတ္လည္ အျဖစ္ မႏၱေလးျမိဳ႕မွာ သံဃာေတာ္ေတြကို ဆြမ္းေလာင္းရာမွာ နအဖ(န၀တ) က ပစ္ခတ္ဖ်က္ဆီးခဲ့လုိ႕ ရဟန္းေတာ္အခိ်ဳ႕ ေသနတ္ဒဏ္ရာနဲ႕ ပံ်လြန္သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ န၀တကို ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ဖို႕ သံဃာေတာ္ေတြက ေတာင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ လက္မခံတဲ့အတြက္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္၊ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေန႕မွာ န၀တနဲ႕တကြ သူ႕ရဲ႕လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္းအားလံုးကို သံဃသာမဂၢီအဖဲြ႕ ဥကၠဌဆရာေတာ္ ဦးေရ၀တ-ဦးေဆာင္ကာ သပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ထိုစဥ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး ေစာေမာင္က “ဘုန္းၾကီးေတြက သပိတ္ေမွာက္တယ္ေျပာတယ္။ ေမွာက္ေပါ့။ ဘာျဖစ္မွာလဲ..” လုိ႕ေတာင္ ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်မွ သာသနာေရးဦးစီးဌာနက ညႊန္ခ်ဳပ္ ဦးအံ့ေမာင္-က အေသအခ်ာရွင္းျပမွ သပိတ္ေမွာက္မႈရဲ႕ အတိမ္အနက္ကို သေဘာေပါက္ကာ သပိတ္ကို ခဲြဖုိ႕ ၾကိဳးစားပါေတာ့တယ္။ ပထမဆံုးအေနနဲ႕ ဒီသပိတ္ေမွာက္တာဟာ မႏၱေလးမွာတင္ျဖစ္တာ ရန္ကုန္မပါဘူး-လုိ႕ ထင္ျပီး အားစမ္းတဲ့အေနနဲ႕ ကိုးထပ္ၾကီးဘုရားမွာ ကိုးရက္၊ ကိုးလ၊ ကိုးဆယ့္ကိုး၊ နံက္ ကိုးနာရီအခိ်န္၊ သံဃာအပါးကိုးရာကို သကၤန္းဒိြစံု၊ ေငြကိုးရာနဲ႕ ဆြမး္ကပ္ပဲြလုပ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕က သံဃာေတြက အလွဴမခံၾကတဲ့အခါ ကမန္းကတမ္း ေထာက္ၾကံ႕၊ ေမွာ္ဘီ၊ လွည္းကူး-စတဲ့ နီးစပ္ရာက ဘုမသိဘမသိ ကိုယ္ေတာ္ေလးေတြကို အတင္းပင့္ျပီး ဆြမ္းကပ္ခဲ့ရပါတယ္။ စုစုေပါင္း ဘုစုခရု ႏွစ္ရာ႕ငါးဆယ္၊ သံုးရာခန္႕ရိွတယ္လုိ႕ ျမင္သိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ တကယ္ဆုိတာ သေဘာေပါက္ျပီး မဟန ဆရာေတာ္ၾကီးေတြကို သပိတ္ခဲြမဲ့အေၾကာင္း၊ အာဏာသံုးမဲ့အေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးေစာေမာင္ကိုယ္တုိင္ အသိေပးပါတယ္။ ထိုစဥ္က မဟန ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲခမာ၀ုဓ-က တရားေဟာပါတယ္။ အေရးေပၚေၾကျငာခ်က္ ပုဒ္မေတြထုတ္ျပီး မႏၱေလးကေက်ာင္းတိုက္ၾကီးေတြကို ကြန္မန္ဒိုတပ္သားေတြနဲ႕၀ိုင္းျပီးရွာ၊ သံဃာေတာ္ေတြကို ဖမ္းဆီးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။

ထိုစဥ္က အဖမ္းဆီးခံ ထင္ရွားတဲ့ ဆရာေတာ္မ်ားကေတာ့ မစိုးရိမ္တုိက္ေဟာင္းဆရာေတာ္ အရွင္ေကာ၀ိဒါ ဘိ၀ံသ (သစအ - ဓမၼစရိယ)၊ မစိုးရိမ္တုိက္သစ္ ဆရာေတာ္ အရွင္ရာဇဘိ၀ံသ (သစအ - ဓမၼာစရိယ)၊ မရမ္းကုန္း တိပိ႗က မဟာဂႏၶာရံုေက်ာင္းတုိက္ အရွင္သုမဂၤလာလကၤာရ (တိပိ႗ကဓရ၊ ယခုပံ်လြန္)၊ အင္းစိန္ရြာမ တိုက္အုပ္ဆရာေတာ္ အရွင္တိေလာကာ ဘိ၀ံသ (သစအ - ဓမၼစရိယ)၊ သာေကတ ပါဠိကာရီဆရာေတာ္ အရွင္အဂၤ ိသ (ဒိြပိ႗က)၊ မဂၢင္ဆရာေတာ္ အရွင္၀ါသ၀ပဏၰိ (ဘာသႏၱရ ကြ်မ္းက်င္၊ ယခုပံ်လြန္)တုိ႕မွစ၍ ပုစြန္ေတာင္ ေညာင္ကုန္းေက်ာင္းတိုက္က ကိုရင္ရွင္ဓမၼာစာရ (၁၃)ႏွစ္သားေလးထိ ပိုက္စိပ္တုိက္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ အျခားေသာ ထင္ရွား၊ မထင္ရွားရွိၾကတဲ့ သံဃာေတာ္မ်ားလည္း က်န္ပါေသးတယ္။ ဘဲြ႕ေတာ္ေတြ ထည့္မေဖာ္ျပႏုိင္သည္ကို နားလည္ေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါတယ္။

စစ္အာဏာပိုင္မ်ားဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ေတာင္းပန္ရိုးမရွိပဲ လက္နက္အားကိုးျဖင့္သာ ေျဖရွင္းေလ့ရွိသည္မွာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစျပီး ယေန႕တုိင္ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။

ယခုလည္း အားလံုးသိၾကတဲ့အတုိင္း ပခုကၠဴျမိဳ႕ရွိ သံဃာေတာ္မ်ားက လမ္းေလွ်ာက္ေမတၱာပို႕သည္ကို ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ ျခိမ္းေျခာက္၊ ဦးပဇင္းသံုးပါးကို ဓာတ္တိုင္မွာ ၾကိဳးခ်ည္ျပီး ရုိက္၊ ေသနတ္ဒင္နဲ႕ထု၊ ရိုင္းရိုင္းစုိင္းစုိင္း ဆဲဆို၊ လူ၀တ္လဲခုိင္း၊ အခ်ဳပ္ခန္းထဲ ထည့္ - စတာေတြကို က်ဴးလြန္ေစာ္ကားခဲ့တဲ့အတြက္ သံဃာထုတရပ္လံုး၊ ျပည္သူတရပ္လံုးက မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ခဲ့ျပီး ယခုလို သပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္ဖို႕ထိ ျဖစ္လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္မွာ အပ္နဲ႕ထြင္းရမဲ့ဟာကို ေပါက္ဆိန္နဲ႕ထြင္းရေအာင္ လုပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္းပန္ရမယ့္အစား သံဃာေတြကို တင္းၾကပ္ဖုိ႕ ဆရာေတာ္ေတြကကို ေသြးထုိး၊ သတင္းစာထဲကေန အမွားေတြေရးသား၊ အဖမ္းဆီးအႏွိပ္စက္ခံရတဲ့ ဦးပဇင္းသံုးပါးကို တပါးေငြသံုးသိန္းစီေပးျပီး အျဖစ္မွန္ေတြကို မေျပာရန္ ျခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို အတင့္ရဲစြာ ျပဳလုပ္လာၾကတဲ့အတြက္ ပိုမိုတင္းမာလာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

လတ္တေလာမွာလဲ ပခုကၠဴျမိဳ႕ေပၚရွိ ေက်ာင္းတုိက္အားလံုးကို တိုက္ခါဖို႕ဖိအားေပးသျဖင့္ ၀ါတြင္းကာလ မွာပင္ သံဃာေတာ္မ်ား ေနရပ္ဌာေနအသီးသီးသို႕ ျပန္ၾကြသြားၾကရပါျပီ။ ဒါ့အျပင္ စိုးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနကေတာ့ လမ္းေလွ်ာက္ေမတၱာပို႕ရာမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ .. အထူးသျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္လုိ႕ ယူဆခံၾကရတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ လံုျခံဳေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အလြန္အႏၱရာယ္ၾကီးပါတယ္။ အမ်ားစုမွာ ရပ္ရြာေတြက ျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္ဆုိင္ရာ စစ္တပ္၊ ရဲနဲ႕ အလိုေတာ္ရိေတြက အခ်ိန္မေရြး အႏၱရာယ္ေပးႏုိင္လုိ႕ အဲဒီအရွင္ျမတ္မ်ား သတိအထူးထားေစလုိပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ရပ္ရြာျပန္တာထက္ မႏၱေလးလုိ ျမိဳ႕ၾကီးေတြကို သြားၾကရင္ ပိုသင့္ေတာ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ၀ါတြင္းကာလျဖစ္လို႕ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီးၾကံဳပါလိမ့္မယ္။

ေနရာတုိင္းမွာ ကမၼ၀ါစာ ဖတ္စရာလိုသလား။

တကယ္ေတာ့ ေနရာတုိင္းမွာ ကမၼ၀ါစာ ဖတ္စရာမလိုပါ။ တေနရာမွာ ကမၼ၀ါစာဖတ္လွ်င္ ကံေျမာက္ပါတယ္။ ၾကားသိၾကတဲ့ ရဟန္းသာမေဏတုိင္း၊ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အားလံုးလုိက္နာရပါတယ္။ မလိုက္နာရင္ အျပစ္ (အာပတ္) သင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဗုဒၶရဲ႕ အဆံုးအမ ျဖစ္ပါတယ္။

သပိတ္ေမွာက္တယ္ဆိုတာ ဘယ္လုိလုပ္တာလဲ။

သပိတ္ေမွာက္တယ္ဆိုတာ သပိတ္အေမွာက္ခံရတဲ့ မိသားစု၊ အသိုင္းအ၀ုိင္း၊ အဖဲြ႕အစည္းစသည္တုိ႕နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သာေရး၊ နာေရးကိစၥမွန္သမွ်ကို လိုက္လံျပီး တရားေဟာျခင္း၊ အလွဴခံျခင္း စသည္တုိ႕ကို မျပဳလုပ္ပဲ ၾကဥ္ဖယ္ထားျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႕နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥဟူသမွ် လံုး၀ကင္းရွင္းစြာ ေနျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္ေလာက္ၾကာသည္ထိ ေမွာက္ရမွာလဲ။

သပိတ္ေမွာက္ခံရသူေတြအေနနဲ႕ သံဃာေတာ္ကို ေက်နပ္သည္အထိ မေတာင္းပန္မျခင္း၊ တရားသျဖင့္ ေတာင္းဆိုတဲ့အရာေတြ မလိုက္ေလ်ာမခ်င္း သပိတ္ေမွာက္ထားပါလိမ့္မယ္။ အကယ္၍ သူတို႕အမွားကို ျမင္ျပီး ေတာင္းပန္၊ လိုက္ေလ်ာလာတဲ့အခါမွာလည္း သိမ္ထဲမွာ အနဲဆံုး သံဃာေလးပါးနဲ႕ ကမၼ၀ါစာကို ဖတ္ရပါတယ္။ အဲဒါကို “ပတၱဥကၠဳဇၹန” သပိတ္လွန္တယ္ - လုိ႕ ေခၚပါတယ္။

ဒီေဆာင္းပါးကို ဖတ္ျခင္းအားျဖင့္ ပတၱနိကၠဳဇၹနကံ အေၾကာင္းအရိပ္အျမြက္မွ် နားလည္ႏုိင္မယ္လို႕ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုက်င္းပမဲ့ သပိတ္ေမွာက္ကံေဆာင္ပဲြဟာ သာသနာသမိုင္းမွာ စတုတၴေျမာက္ ေမာ္ကြန္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ လက္ခံသည္ျဖစ္ေစ၊ မခံသည္ျဖစ္ေစ သမုိင္းကေတာ့ သက္ေသခံေနပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ျပီး အဲဒီသပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္ပဲြနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ရဟန္းမွန္သမွ်ဟာ အခိ်န္မေရြး၊ ေနရာမေရြး၊ အဖမ္းဆီးခံရျပီး စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာ ေထာင္က်ရံုတင္မက အသက္ပင္ ဆံုးရႈံးႏုိင္ေၾကာင္းကိုလဲ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြက သက္ေသခံေနပါေၾကာင္း တင္ျပရင္း …


(ဓမၼသည္ အဓမၼကို ေအာင္စျမဲ)

သက်ကုလ

(စက္တင္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၀၇)


Thursday, September 6, 2007

ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ အမွတ္တယ။

ကုိယ့္ဘေလာ့မွာ ဘာမွမေရးႏုိင္တာ ၾကာျပီ။ ဒါနဲ႕ပဲ ..
လာလည္ေနၾက သူငယ္ခ်င္းေတြအတြက္ တန္ဖိုးရွိတာေလးလည္း ေပးခ်င္ ..
ကုိယ့္ဘေလာ့မွာ အသစ္ေလးလည္းတင္ျဖစ္ခ်င္တာနဲ႕ ..
ဆရာဦးဇင္လင္း ေရးသားထားျပီး .. ေခတ္ျပိဳင္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့
အာဇာနည္ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအေၾကာင္းကို ..
(၉-၉-၀၇)ရက္ေန႕မွာ က်ေရာက္လာေတာ့မယ့္ ..
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမေန႕ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ တင္ေပးလုိက္ပါတယ္။
.... .... ...
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဗိမာန္ကို ပႏၷက္ခ်ခဲ့သူ အာဇာနည္ မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ ...။
ဇင္လင္း။

ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားတို မေမ့သင့္မေမ့အပ္ေသာ ႏိုင္ငံ့အာဇာနည္မ်ားအနက္ ေရွဆုံးတန္းမွပါ၀င္ေသာ ရဟန္းအာဇာနည္တပါး ရွိသည္ကို သင္သိပါရဲလားဟေမးလွ်င္ ယေနေခတ္ အသက္ (၃၀) ေအာက္ လူငယ္အေတာ္မ်ားမ်ား အေျဖေပးႏိင္ေကာင္းမွ ေပးႏိုင္ေပလိမ့္မည္

သိုဆိုရသည္မွာ ထိုရဟန္းအာဇာနည္ကီး ေပၚထြန္းခဲ့သည္မွာ ဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္ကျဖစ္၍ ယေနေခတ္ လူငယ္တိုႏွင့္ အတန္ပင္စိမ္းေန ျဖစ္သည္ ထိုျပင္ ႏွစ္ကာလအားျဖင့္ တြက္စစ္လွ်င္လည္း ဆရာေတာ္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့သည္မွာ စက္တင္ဘာ (၉) ရက္တြင္ (၆၈) ႏွစ္ ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ေပပီ ထိုရဟန္းအာဇာနည္ ဆရာေတာ္ ေဟာေျပာေရးသားခ်က္မ်ားမွာ အာာရွင္အဆက္ဆက္အား စိန္ေခၚလွ်က္ရွိေသာေကာင့္ အာာသိမ္း စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္က ထိုရဟန္းအာဇာနည္ ဘြဲနာမကို သမိုင္းစာမ်က္ႏွာေပၚမွ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဖယ္ရွားထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္သည္ ေခတ္လူငယ္တိုမ်က္ေျချပတ္သြားရသည့္ အဓိကအခ်က္ ျဖစ္ေပသည္

သိုေသာ္ သမိုင္းကို စိတ္၀င္စား စာဖတ္ေလ့ရွိေသာ လူငယ္မ်ားအဖိုမူ ထိုဆရာေတာ္ ဘြဲနာမကို မွတ္မိႏိုင္ပါသည္ အထူးသျဖင့္ ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) ဟူေသာ ေကြးေကာ္သံကို အေကာင္းျပဳ၍ ဆရာေတာ္ကို မွတ္မိကမည္ထင္ပါသည္ ထိုအာဇာနည္အရွင္မွာ ဆရာေတာ္ ဦးဥတျဖစ္သည္ ဆန္ေရစပါးႏွင့္ သယံဇာတမ်ဳိးစုံေပါကြယ္လွေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းသူျပည္သားတို စား၀တ္ေနေရး ခက္ခဲက်ပ္တည္းကာဆင္းရဲဒုကေရာက္ေနကရျခင္းသည္ အစိုးရ ညံဖ်င္းလြန္း၍ ျဖစ္သည္ဟု ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၃) ရက္ေနေဒးဒရဲမိဳနယ္ ဆုကလပ္ရြာ တရားပြဲ ဆရာေတာ္ ဦးဥတ” က ေဟာေျပာခဲ့သျဖင့္ ဗိတိသွ်စစ္ပုလိပ္တို႔၏ ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ် ခံခဲ့ရသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းတြင္ ဆရာေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရေသာ ပထမဦးဆုံး ရဟန္းအာဇာနည္ျဖစ္သည္၊ ကရက္ေဒါက္ (Sir Reginlad Henry Craddock) သည္ ထိုစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယဘုရင္ခံျဖစ္သည္

ဆရာေတာ္ ငယ္နာမည္မွာ ေပၚထြန္းေအာင္ျဖစ္သည္ အဘ ဦးျမႏွင့္ အမိ ေဒၚေအာင္ေက်ာ္သူ တိုမွ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြမိဳ ူပ ရပ္ကြက္ (၁၈၇၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၄) တြင္ဖြားျမင္သည္ အသက္ (၁၅) ႏွစ္ အရြယ္တြင္ ကာလကတားမွ တကသိုလ္၀င္ခြင့္ ဆယ္တန္းေအာင္သည္ ထိုေနာက္ ပခုကမိဳ ေရစႀကိဳ စာသင္တိုက္ဗုဒဘာသာ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားသင္ယူသည္ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ရဟန္း၀တ္ျဖင့္ အိႏိယႏိုင္ငံ သို႔ႂကြေရာက္ကာလကတားရွိ အိႏိယအမ်ိဳးသားေကာလိပ္ပါဠိ သကၠဋ၊ ဘဂၤါလီ မာဂရီ ေရွးေဟာင္း ဟိႏဴစာေပမ်ားသင္ယူခဲ့သည္ ထိုေက်ာင္းပင္ ပါဠိ ပါေမာကအျဖစ္လည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသးသည္

၁၉၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အိႏိယႏိုင္ငံမွ တဆင့္ ျပင္သစ္ အဂၤလန္ဂ်ာမနီတိုသိုခရီးလွည့္၍ ႏိုင္ငံတကာအေရး အရာမ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့သည္ ဥေရာပ ရွိေနစဥ္ ၁၉၀၅ ခုႏွစ္ ုရွ-ဂ်ပန္စစ္ျဖစ္ရာ ဂ်ပန္က အႏိုင္ရသည့္ သတင္းကို ကားသိရ၍ အလွ်င္အျမန္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေသာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံအေကာင္းကို ေလ့လာလိုစိတ္ ျဖစ္လာသည္ သိုျဖင့္ ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသိုသြားေရာက္ကာ တိုက်ဳိ ဗုဒဘာသာ တကသိုလ္တြင္ ပါဠိႏွင့္ သကၠဋဘာသာဆိုင္ရာ ပါေမာကအျဖစ္ (၄) ႏွစ္နီးပါး သင္ကားျပသခဲ့ပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အျပန္ခရီးတြင္ ကိုရီးယား မန္ခ်ဴးရီးယားုတ္ကေမာဒီးယားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားသို ၀င္ေရာက္ေလ့လာခဲ့သည္

၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ေရာက္ေသာအခါ သူရိယသတင္းစာတြင္ ႏိုင္ငံတကာ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမအေျခအေန အေထြေထြကို ႏိုင္ငံသားမ်ား ပညာဗဟုသုတရေစရန္ ေရးသားတင္ျပခဲ့သည္ ၀ိုင္အမ္ဘီေအကို စတင္ထူေထာင္ခဲ့ကေသာ ဦးဘေဘ ဦးေမာင္ကီး ဦးဘရင္တိုႏွင့္၄င္း သူရိယသတင္းစာ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ကသည့္ ဦးဘကေလး ဦးလွေဖ အစရွိေသာ ထိုေခတ္ လူငယ္ လူလတ္မ်ားႏွင့္၄င္း အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ မည္သိုေဆာင္ရြက္သင့္ကေကာင္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္ျပန္လုပ္ခဲ့သည္

ဆရာေတာ္ ဦးဥတ ႏိုင္ငံေရးအျမင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရးသို ဦးတည္သည္ လြတ္လပ္ေရး မရႏိုင္ေသးမီစပ္ကား ဟုမၼူးေခၚ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ကိုယ့္အမ်ိဳးသားတိုကိုယ္တိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေရးကိဳးပမ္းအားထုတ္ကဖိုလည္း ေရးသားေဟာေျပာသည္ ေခတ္ပညာတတ္လူငယ္ လူလတ္မ်ားကိုလည္း ဟုမၼူးသေဘာတရားစိတ္ဓတ္မ်ားကို နား၀င္ေအာင္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုသည္ အထူး သျဖင့္ အိႏိယႏိုင္ငံတြင္ရွိစဥ္က အိႏိယ-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရး ရရွိရန္ကိစမ်ားကို ကြန္ဂရက္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္မွာလည္း ျမန္မာေဒသခြဲ ကြန္ဂရက္ပါတီ အဖြဲ၀င္ျဖစ္သည္

၁၉၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို ဒုတိယအကိမ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္ ဂ်ပန္တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ပါဠိႏွင့္ သကၠဋဘာသာ ပါေမာကအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးရာကိစမ်ားကို ဂ်ပန္ေရာက္ တုတ္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္႐ုတ္ႏိုင္ငံသိုလည္း သြားေရာက္ခဲ့ုတ္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဆြန္ယက္ဆင္ႏွင့္လည္းေတြဆုံသိကၽြမ္းခဲ့သည္ ေဒါက္တာ ဆြန္ယက္ဆင္ႏွင့္ အာရွေဒသ လြတ္လပ္ေရးကိစမ်ား ေဆြးေႏြးခြင့္ရရွိခဲ့သည္ ပထမ ကမာစစ္ပီးကာနီးတြင္ ဆရာေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသိုျပန္ကြလာသည္ ထိုအခ်ိန္မွ စတင္ျမန္မာလူထု နားမ်က္စိပြင့္ေစရန္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရရွိခဲ့ေသာ အသိပညာ ဗဟုသုတမ်ားႏွင့္ ယွဥ္တြဲႏိုင္ငံေရး တရားမ်ားေဟာေျပာခဲ့သည္ ဆရာေတာ္ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားမွာ စကားလုံးေျပာင္ေျပာင္ ထိထိမိမိရွိလွသျဖင့္ တရားပြဲတိုင္း တိုးမေပါက္ ေအာင္ စည္ကားသည္ဟု သိမီွသူမ်ား မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ကသည္ ဆရာေတာ္ ေဟာေျပာခ်က္ တရပ္မွာ သိုျဖစ္သည္

ျမန္မာတိုင္းသူျပည္သားတိုဟာ က်ဳိးႏြံတယ္ဆိုတဲ့ ေအာက္တန္းက်စိတ္မ်ားကို ဖယ္ရွားပစ္ကရမယ္ ျမန္မာတိုင္းသူျပည္သားတိုဟာ စြမ္းရည္သတိရွိေကာင္း ပညာရွိေကာင္းနဲ မဟုတ္မခံ စိတ္ဓတ္ကို ျပရမယ္ ဒီလိုျပႏိုင္ရင္ က်ဳပ္တိုကို ဘယ္သူကမွ ေစာ္ကားရဲ ဖိႏွိပ္ရဲမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဘယ္လိုအင္အားကီးပီး ရက္စက္ကမ္းကဳတ္တဲ့အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ တိုင္းရင္းသားအေပါင္း စည္းလုံးညီညာစြာနဲတြန္းလွန္ ႏိုင္ကရင္ တာရွည္ခံႏိုင္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး၊ ကိုယ့္ရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ေစခ်င္ရင္ ေနာက္မတြန္႔ၾကနဲ႔။

ေၾကာက္အားမပိုၾကနဲ႔၊ ဒုကၡကို ပဓာနမထားၾကနဲ႔၊ ဟုမၼူးတို႔ လြတ္လပ္ေရးတို႔ဆိုတာ က်ဳပ္တို႔ရထိုက္တဲ့ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ကီးမ်ားျဖစ္တယ္။ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ၀ါဒသမားေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲ ေႏွာင့္ယွက္ ေႏွာင့္ယွက္ တကယ္ရေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ သေဘာမွန္ဟာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ လက္ထဲမွာသာ ရွိတယ္။´

ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတမအား ေရွးေဟာင္းအေတြးအေခၚအယူအဆတို႔ကို ပယ္လွန္သူ၊ ၀ံသာႏုစိတ္ဓာတ္ တက္ႂကြေအာင္လႈံ႔ေဆာ္သူအျဖစ္ ထိုေခတ္လူထုကလက္ခံထားခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၀ံသာႏု အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈစတင္ေဖၚေဆာင္ခဲ့သည့္ ဂ်ီစီဘီေအအသင္းကီး’ ၏ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ေအာင္ျမင္ေစရန္အတြက္လည္း ဆရာေတာ္က မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဆရာေတာ္နာမည္သတင္း ပိုမိုေပၚလြင္ ထင္ရွားလာသည္။ ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာမႈမ်ားေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈလည္း ပိုမိုအရွိန္ရလာသည္။ လူထုအမ်ား ႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားလာလွ်က္ ၀ံသာႏု အသင္းမ်ားလည္း တိုးတက္မ်ားျပား လာသည္။

သူရိယသတင္းစာကလည္း ဆရာေတာ္၏ ေဟာေျပာမိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားကို ေထာက္ခံေရးသားခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၏ အေတြးအျမင္သစ္ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုလည္း သူရိယသတင္းစာက တခန္းတနားေဖၚျပခဲ့သည္။ သူရိယသတင္းစာတိုက္ကို ဆရာေတာ္၏ ဌာနခ်ဳပ္ဟုပင္ ထိုေခတ္က သတ္မွတ္ၾကသည္။ ဗုဒသာသနာ စည္ပင္တိုးတက္ေစရန္ ဦးစြာပထမ ကၽြန္ဘ၀က လြတ္ေအာင္လုပ္ရမည္ဟု ဆရာေတာ္က ေဟာေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာအက်ိဳးအတြက္ သံဃသမဂၢီမ်ားထူေထာင္ဖြဲ႔စည္း၍ လြြတ္လပ္ေရး ရေအာင္ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ဟု ဦးဥတမကမိန္႔ၾကားသျဖင့္ ႏိုင္ငံအႏွံ႔တြင္ သံဃသမဂၢီမ်ားေပၚထြန္းလာကာ၊ ႏိုင္ငံေရးတရားေဟာေျပာသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားတိုးပြားလာခဲ့သည္။

ဆရာေတာ္ ဦးဥတမ၏ ေဟာေျပာခ်က္တခု၌ ဒီတိုင္းျပည္ သူတပါးလက္ေအာက္ခံ ကၽြန္ႏိုင္ငံျဖစ္ေနရင္ ဒီတိုင္းျပည္က လူမ်ိဳးဟာလည္း ကၽြန္လူမ်ိဳး၊ ဒီလူမ်ိဳးကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာဟာလည္း ကၽြန္ဘာသာ ကၽြန္သာသနာ ျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ဘာသာ ကၽြန္သာသနာအျဖစ္က လြတ္ေအာင္ သံဃာေတာ္မ်ား ေက်ာင္းတြင္ က်ိန္းအိပ္မေနၾကဘဲ သံဃသမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔ၿပီး ဒီတိုင္းျပည္ ဒီလူမ်ဳိး လြတ္လပ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ၾကတယ္စသည္ျဖင့္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဟာေျပာခဲ့သည္။

ဤသို႔ ဆရာေတာ္၏ ၀ါယမစိုက္ထုတ္မႈေၾကာင့္ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ (၁) ရက္ (၂) ရက္တြင္ သံဃသမဂၢီအဖြဲ႔ ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအစည္းအေ၀းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား ဂ်ီစီဘီေအအသင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအ၀င္ ရဟန္းရွင္လူ ပရိသတ္ငါးရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ဆုကလပ္ရြာတရားပြဲအၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးဥတမအား ႏိုင္ငံေရး လုပ္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ေပးလိုက္ေသာအခါ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူအမ်ား မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ၾကရသည္။ ဆရာေတာ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဂ်ီစီဘီေအအသင္းႀကီးကို လူထုကပိုမိုေထာက္ခံ အားေပးလာခဲ့သည္။

ဆရာေတာ္သည္ ပထမအကိမ္ေထာင္က်ရာမွ ျပန္လြတ္လာၿပီးေနာက္ တျပည္လုံးလွည့္လည္၍ ႏိုင္ငံေရးတရားမ်ား ေဟာၾကားခဲ့ျပန္သည္။ အဂၤလိပ္ပစၥည္းကို သပိတ္ေမွာက္ၾက အဂၤလိပ္ဆိုင္ေတြကို သပိတ္ေမွာက္ၾက တိုင္းရင္းျဖစ္ ပစၥည္းကို၀ယ္ယူအားေပးၾက တိုင္းရင္းသားဆိုင္ေတြမွာ ၀ယ္ယူ အားေပးၾက ဒို႔လူမ်ိဳးေတြ ညီၫြတ္မွ လြတ္လပ္ခ်မ္းသာမယ္ ဟုမၼ႐ူး ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရေအာင္ ေတာင္းဆိုကိဳးပမ္းၾက ကရက္ေဒါက္ ဂက္ေဒါက္” (Craddock, Get Out!) စေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ေၾကာင့္ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္ က်ဳံးကီးလမ္း နန္းေတာ္႐ုပ္ရွင္႐ုံတရားပြဲအၿပီး ဒုတိယအကိမ္ အဖမ္းခံရျပန္ သည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရကို အၾကည္ညိဳပ်က္ေစေအာင္ ေဟာေျပာေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားသည္ဆိုကာ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၃) ႏွစ္ အျပစ္ေပးခံရသည္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို ျပန္လွန္ေလ့လာသည့္ အခါတိုင္း ၀ိုင္အမ္ဘီေအ ေခၚ ဗုဒဘာသာကလ်ာဏယု၀ အသင္း၊ ေနာင္ ဂ်ီစီဘီေအ ေခၚ ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ကီး၏ ကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားကို ခ်န္လွပ္ထား၍ မရႏုိင္ေပ။ ထု ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ကီး တိုးတက္က်ယ္ျပန္႔လာေအာင္ အေထာက္အကူျပဳေပးခဲ့ရာတြင္လည္း သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ သံဃာ့သမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈမ်ားမွာ အဓိကေနရာမွပါ၀င္ေပသည္။ ထိုသို႔သံဃာေတာ္မ်ား တိုင္းက်ိဳးျပည္က်ိဳးေဆာင္ရာ၌ ေရွ႕တန္းမွ တက္တက္ႂကြႂကြပါလာေအာင္ အဦးဆုံး ေဟာေျပာခဲ့ေသာ ဆရာေတာ္ကား ဦးဥတမပင္ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶ၏ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားကိုသာ သင္အံေလ့လာ လွ်က္ တရားဘာ၀နာပြားမ်ားေနၾကကုန္ေသာ သံဃာေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတမ၏ ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႔အကဳံမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို လက္ဦးတြင္ နားမ၀င္ႏိုင္ခဲ့ၾကေပ။ ေနာင္ႏွစ္အတန္ငယ္ၾကာေသာအခါ ဆရာေတာ္ ဦးဥတမ၏ ႏိုင္ငံေရးတရားမ်ားမွာ စကားေ၀ါဟာရအရ မာေၾကာေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ အႏွစ္သာရအရ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာအတြက္ အမွန္ပင္အက်ိဳးျပဳ ၾကာင္း သိျမင္လာၾက၍ ၀န္းရံေထာက္ခံလာၾကသည္။

ထိုစဥ္က ဆရာေတာ္ ဦးဥတမႏွင့္ သူရိယသတင္းစာတို႔သည္ ၀ိုင္အမ္ဘီေအအသင္းကို ျပည္သူတရပ္လုံး ေထာက္ခံအားေပးလာေအာင္ စိုက္လိုက္မတ္တတ္လႈံ႔ေဆာ္ေရးသာခဲ့သျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား တက္ႂကြလာခဲ့သည္။ ဦးဥတမ၏ ႐ိုးသားမႈ၊ ကိုယ္က်ိဳးမငဲ့မႈ၊ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူထုအက်ိဳးကိုသာ ေရွး႐ႈမႈ တို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ကို စံထားကာ သံဃာအမ်ား ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ကီး၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္လာၾကသည္။ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ ကြန္ဖရင့္မ်ားတြင္ သံဃာေတာ္မ်ားပါ၀င္ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာ လာၾကသည္။ သံဃာ့သမဂၢီအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းကာ ႏိုင္င့ံအေရးအရာမ်ား၌႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္။

အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတမသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယဘုရင္ခံ ကရက္ေဒါက္၏ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ဆန္႔က်င္ကာ ၀ိုင္အမ္ဘီေအကို ေထာက္ခံလွ်က္ ဟုမၼ႐ူးေတာင္းဆိုေဟာေျပာ ခဲ့သည္။ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္တြင္ အမတ္ (၁၀၃) ေနရာ ရာထားေသာ္လည္း (၇၉)ဦးသာ ေရြးေကာက္ ခံ ျဖစ္သည္။ က်န္သူတို႔မွာ ဘုရင္ခံခန္႔ ဗ်ဴ႐ိုကရက္မ်ားျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို႔ တြဲဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။ ဥပေဒျပဳေကာင္စီတြင္ အဆိုတခုတင္ရာ၌ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္တို႔ မဲအမ်ားစုရ၍ ႏိုင္ေသာ္လည္း ဘုရင္ခံ သေဘာမတူလွ်င္ (ဗီတို) ျဖင့္ ပယ္ခ်ခံရတတ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၂၂ ဇူလိုင္ (၁၅) (၁၆) ဂ်ဴဗလီေဟာအစည္းအေ၀းတြင္ ဆရာေတာ္ဦးဥတမက ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သျဖင့္ ျပည္သူကို မတိုင္ပင္ဘဲ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို႔က စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္ျဖစ္သည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ (၇၉) ဦးသည္ အာဏာပါ၀ါ မရွိေသာ ႐ုပ္ျပလွည့္စားမႈသာျဖစ္သည္။ ျပည္သူကသေဘာတူ၍ ဆာင္ရြက္ေလဟန္ ပရိယာယ္ ေဆာင္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒိုင္အာခီေရြးပြဲမ၀င္သင့္။ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ၌ မပါသင့္။ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ၀င္၍ ပူးသတ္ေရး လုပ္ရန္မျဖစ္ႏိုင္။ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို၏ ၾသဇာကိုမလြန္ဆန္ႏိုင္စသည္ျဖင့္ ဆရာေတာ္က ရွင္းျပခဲ့သည္။ မွတ္သားအားတက္ဖြယ္ ဆရာေတာ္၏ မိန္႔ခြန္းမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္တခုမွာ ဤသို႔ျဖစ္သည္။

ဟုမၼ႐ူးအတြက္ ကိဳးစားၾကရာမွာ ေၾကာက္လန္႔စိတ္ေတြ မထားၾကနဲ႔၊ ေၾကာက္ေမြးပါရင္ ဇာဂနာနဲ႔ ႏုတ္ပစ္ၾကရမယ္။ ခိုးရမွာ ဒိုင္အာခီေကာင္စီ ၀င္ရမွာသာ ေၾကာက္၊ ေက်းလက္က ဒကာေတြ သူကီးကို မေၾကာက္ၾကနဲ႔၊ သူကီးတင္မက ၿမိဳ႕အုပ္၀န္ေထာက္လည္း ေၾကာက္ဖို႔မလိုဘူး။ သူတို႔ထက္ ကီးတဲ့ ဘုရင္ခံ ဆိုတာလည္း ေၾကာက္စရာမရွိပါဘူး။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ကိုယ့္လူမ်ိဳး အုပ္ခ်ဳပ္ရေအာင္ ဘုရင္ခံနဲ႔ဗ်ဴ႐ုိကရက္ ေတြကို ႏွင္ထုတ္ၾကရမယ္။ ကရက္ေဒါက္ ထြက္သြားလို႔ ဥတမက ဂ်ဴဗလီမွ ထပ္ၿပီး အမိန္႔ေပးေနတယ္။

ဆရာေတာ္ဦးဥတမႏွင့္ ဂ်ီစီဘီေအေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဟုမၼ႐ူးကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးရန္၊ သႆေမဓ လူခြန္ ဖ်က္သိမ္းေပးရန္၊ လယ္ယာေျမ အခြန္အေကာက္မ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္၊ အဓိကထား၍ ေဟာေျပာ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရက ၁၉၃၀ ဆရာစံသူပုန္ ျဖစ္ေပၚရျခင္း ကိစၥကို ျပန္လွန္သုံးသပ္ရာ၌ ဆရာေတာ္ဦးဥတမ၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းရင္းတခ်က္အျဖစ္ ထည့္သြင္းထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကိုယ္က်ဳိးမငဲ့ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးခံကာ ဆရာေတာ္သည္ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္အစိုးရအား ႏွလုံးရည္တိုက္ပြဲ ဆင္ခဲ့သည္။ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ဟန္႔တားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးအၾကားမွ မိမိႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔အား ႏိုင္ငံေရးအသိအျမင္ က်ယ္ျပန္႔တိုးတက္ လာေစရန္ ေထာင္တန္းအက်ခံကာ ေဟာေျပာခဲ့သည့္ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ျမန္မာတို႔အား အေစာဆုံး ႏိုင္ငံေရးမ်က္စိဖြင့္ေပးခဲ့သူတို႔အနက္ ေရွ႕ဆုံးတန္းမွ ပါ၀င္ခဲ့ေပသည္။ ဆရာေတာ္ ဦးဥတသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ကီး စတင္သည့္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၉) ရက္ေန႔ သက္ေတာ္ (၆၀) ျပည့္ခ်ိန္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။

၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘာသာျပန္စာေပအသင္းမွထုတ္ေ၀ေသာ ႏွစ္ငါးဆယ္ ကမၻာ့ေရးရာစာအုပ္တြင္ ဆရာေတာ္၏ ကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႔သည္ အိပ္ေသာေယာက်ၤား ႏိုးေသာလားသို႔လြတ္လပ္ေရးလမ္းစကို ျမင္ၾကရ၏။ ဆရာေတာ္ကား ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သူ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သားတို႔ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ အပိုင္ရႈ ခံစား စံစားေနရေသာ လြတ္လပ္ေရးဗိမာန္ကီးကို အစဦးစြာ ပႏၷက္ခ်ခဲ့ေသာ အာဇာနည္မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ကီးေပတည္း။ဟု ေဖၚျပခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍လည္း ဆရာေတာ္ဦးဥတမ၏ သမိုင္းႏွင့္ အာဇာနည္ဂုဏ္ပုဒ္တို႔ကို စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္က မပ်က္ ပ်က္ေအာင္ ဖ်က္ေနၾကေသာ္လည္း ပယ္ဖ်က္၍မရဘဲ ရွိေနျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ယေန႔ ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲေနၾကေသာ လူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္တို႔အေနျဖင့္ ဆရာေတာ္ဦးဥတမ၏ အာဇာနည္ စိတ္ဓာတ္ကို စံနမူယႈ၍ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေရးကို ကိဳးပမ္း အားထုတ္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ ဆရာေတာ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို မေမ့မေလ်ာ့ေၾကာင္း ျပသရာေရာက္မည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆမိေပသည္။

ဆရာေတာ္ ဦးဥတပ်ံလြန္ေတာ္မူျခင္း (၆၈) ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္။


က်မ္းကိုးစာရင္း။

(၁) ၀ံသာႏုအေရးေတာ္ပုံသမိုင္း (၁၉၀၆ - ၁၉၃၆)၊ သခင္ဘေမာင္၊ တသက္တာစာေပ၊ ၁၉၇၅ ဇႏၷ၀ါရီ။

(၂) ဂ်ဴဗလီေဟာျမင္ကြင္း၊ တိုက္စိုး၊ ခ်င္းတြင္းစာေပ၊ ၁၉၇၈ ၾသဂုတ္လ။

(၃) ျမန္မာႏိုင္ငံအလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္း၊ သခင္လြင္၊ ပုဂံစာအုပ္တိုက္၊ ၁၉၆၈ ေမလ။

(၄) ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာ့သမိုင္းအဘိဓာန္၊ ျမဟန္၊ မိုးမင္းစာေပ၊ ၁၉၈၁။